คดีฟ้องชู้ และการเรียกค่าทดแทนเรื่องที่หลายคนไม่เคยรู้หรือน้อยคนหนักที่ได้รับการอธิบายว่าหากสามีหรือภริยามีชู้ เราสามารถ
เรียกค่าทดแทนจากใครได้บ้าง ส่วนใหญ่จะตอบว่าจากชายชู้หรือหญิงชู้ แต่ในความจริงแล้วนอกจากจะ
เรียกจากชู้แล้วยังสามารถเรียกค่าทดแทนจากคู่สมรสได้อีกด้วยซึ่งในการฟ้องหย่านั้น สามีหรือภริยามี
สิทธิเรียกค่าทดแทนจากภริยาหรือสามีอีกฝ่ายหนึ่งคือคู่สมรสของตน และจากบุคคลที่เป็นเหตุแห่งการ
ฟ้องหย่าได้ ๒ กรณีกล่าวคือ
๑.สามีหรือภริยานอกใจประพฤตินอกใจคู่สมรสโดยการเป็นชู้ หรือมีชู้หรือมีความสัมพันธ์ทางชู้สาว
กับชายอื่นหรือหญิงอื่น
๒.สามีหรือภริยาจงใจก่อให้เกิดเหตุหย่าเพื่อให้อีกฝ่ายหนึ่งไม่อาจทนได้จึงต้องฟ้องหย่า
กรณีแรกสามีหรือภริยานอกใจประพฤตินอกใจคู่สมรสโดยการเป็นชู้ หรือมีชู้หรือมีความสัมพันธ์ทาง
ชู้สาวกับชายอื่นหรือหญิงอื่น
ข้อกฎหมายตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา ๑๕๒๓
มาตรา ๑๕๒๓ เมื่อศาลพิพากษาให้หย่ากันเพราะเหตุตามมาตรา ๑๕๑๖ (๑) ภริยาหรือสามีมีสิทธิ
ได้รับค่าทดแทนจากสามีหรือภริยาและจากผู้ซึ่งได้รับการอุปการะเลี้ยงดูหรือยกย่อง หรือผู้ซึ่งเป็นเหตุ
แห่งการหย่านั้น
ว.๒ สามีจะเรียกค่าทดแทนจากผู้ซึ่งล่วงเกินภริยาไปในทำนองชู้สาวก็ได้ และภริยาจะเรียกค่า
ทดแทนจากหญิงอื่นที่แสดงตนโดยเปิดเผยเพื่อแสดงว่าตนมีความสัมพันธ์กับสามีในทำนองชู้สาวก็ได้
ว.๓ ถ้าสามีหรือภริยายินยอมหรือรู้เห็นเป็นใจให้อีกฝ่ายหนึ่งกระท ำการตามมาตรา
๑๕๑๖ (๑) หรือให้ผู้อื่นกระท ำการตามวรรคสอง สามีหรือภริยานั้นจะเรียกค่าทดแทนไม่ได้
บทวิเคราะห์จากข้อกฎหมายอธิบายง่ายๆแบ่งเป็น ๒ กรณี๑.ภริยาประพฤตินอกใจสามีกรณีที่ภริยาประพฤตินอกใจสามีโดยอุปการะเลี้ยงดู ยกย่องชายอื่นฉันสามี ภริยามีชู้หรือร่วมประเวณี
กับชายอื่นเป็นอาจิน หรือมีการล่วงเกินในทำนองชู้สาว
หากสามีจะเรียกค่าทดแทนจากภริยาและชายอื่น สามีต้องฟ้องภริยาตามเหตุหย่า มาตรา 1516 (1)
โดยฟ้องภริยาเป็นจำเลยที่ ๑ ฟ้องชายอื่นเป็นจำเลยที่ ๒ ถ้าศาลพิพากษาให้หย่าตามฟ้องถึงจะได้ค่า
ทดแทนจากภริยาและชายชู้
หากสามีไม่ประสงค์หย่าจะฟ้องเรียกค่าทดแทนจากภริยาหรือชายอื่นผู้เป็นชายชู้ไม่ได้ เพราะ ฐาน
รากแห่งประเพณีทางกฎหมายไทยไม่ต้องการให้นำความผิดของภริยามาเปิดเผยต่อศาล กฎหมายจึง
เขียนกำหนดไว้ตอนต้นว่าต้องหย่าขาดจากกัน ตามมาตรา ๑๕๒๓ วรรค ๑
ทางแก้กรณีไม่ประสงค์จะฟ้องหย่าภริยา สามีสามารถฟ้องเรียกค่าทดแทนตามวรรค ๒ จากเหตุ
ล่วงเกินในทำนองชู้สาวและเรียกค่าทดแทนเฉพาะชายชู้ได้ ตามมาตรา ๑๕๒๓ วรรค ๒
คำอธิบาย การล่วงเกินในทำนองชู้สาว คือมีการล่วงเกินแต่ยังไม่ถึงการร่วมประเวณี สามารถเรียก
ค่าทดแทนได้ ซึ่งไม่ว่าฝ่ายหญิงจะยินยอมหรือไม่ ไม่ใช่ประเด็นสำคัญ
ส่วนการกำหนดความมากน้อยของค่าทดแทนนั้น ถือหลักเกณฑ์ที่ว่า ทดแทนความรู้สึกของสำหรับ
สามีที่สูญเสียภริยาไปและสำหรับความเสียหายที่เกิดต่อ ชื่อเสียง เกียรติภูมิของสามี แต่ค่าทดแทนนี้ก็
ต้องไม่สูงเกินหรือต่ำเกินไป เพราะวัตถุประสงค์เป็นการทำโทษชายชู้
๒.สามีประพฤตินอกใจภริยา ใช้หลักการและแนวทางวินิจฉัยไปในทางเดียวกันhttps://bit.ly/3JO2Hiy
